کارشناسان و صاحبنظران جملگی تأکید کردند نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است و یکی از دلایل ماندگاری آن پیوندش با طبیعت است.
به گزارش مهر، یکی از مؤلفههای کلیدی در نگهبانی و معرفی هویت ایرانی، آیینها و رسوم ملی هستند که به واسطه دیرینگی و فراگیری از اهمیت والایی برخوردارند، نوروز بعنوان سنتی استوار و سرزنده بخشی از فرهنگ و هویت ایرانی است. با توجه به اهمیت موضوع نوروز در تقویم و تعریف هویت ایرانیان خبرگزاری مهر نظر تنی چند از صاحبنظران و اندیشمندان را جویا شده که در زیر می آید:
دکترمحمد بقایی دردلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما اظهار داشت: به سبب اندیشههای نیکی است که در این آئین کهن وجود دارند، زیرا نوروز آدمیان را به هم نزدیک میکند، قلبها را به هم پیوند میزند، موجب اتحاد و اتفاق است، ذهن را به عالم بالا معطوف میسازد، نور و روشنایی را که بنا به گفته فردوسی عامل اصلی پیدایش چنین روزی است و نماد قداست است به یاد انسان میآورد و از آنجا که با قلبها پیوند دارد پیوسته مورد احترام همه آدمیان در طول تاریخ بوده است.
بقایی درباره اینکه نوروز تا چه اندازه می تواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد گفت: نوروز ظرفی است که تمامی آئینها، سنتها، فرهنگ ها، آداب و رسوم ایرانی که در مجموع می توان به آن تاریخ اقوام ایرانی را عنوان داد درخود جای داده است
بقایی در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: اگر نوروز نمیبود، ایران نمیبود تا اندیشهها و فرهنگهای کنونی در آن جای گیرند. بنابراین نوروز از عوامل حفظ اندیشه ها و فرهنگهای ایرانی است .
نویسنده کتاب "تصحیف غربزدگی" اظهار داشت: بسیاری از نمادهای بزرگ فرهنگی تاریخ ایران با نوروز پیوند دارند. از آنجا که نوروز در طول هزارهها پیوسته برای مردم ایران امید و پیروزی را در آغاز هرسال زمزمه کرده و آنان را از یأس و نا امیدی رهانیده بنابراین به عنوان مبارزی همیشه پیروز که هر ساله همانند عقل سرخ جوانتر میشود مورد علاقه همه کسانی است که با فرهنگ نوروزی تربیت یافتهاند. از این روست که در ایام نوروز هر ایرانی با تبسمی مهرانگیز به ایرانی دیگر میگوید "نوروزتان پیروز".
نوروز با اندیشه یکتاپرستی عجین است
دکتر بهرام امیر احمدیان در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: نوروز جایگاه خیلی مهمی در فرهنگ ایران دارد و اخیراً نوروز از نظر بین الملل ثبت شده و به رسمیت شناخته شده است و این تعطیلی در تقویم جهان ثبت شده، و این ارزش بزرگی برای ما ایرانیان دارد. از این رو این مسئله را خیلی مهم ارزیابی میکنم و افتخاری بزرگ برای همه ایرانیان در سراسر جهان میدانم.
وی افزود: این عامل توانسته است ایران را به همه دنیا بشناساند و به جهت داشتن مؤلفههای بسیار ارزشمند ایرانی در عنصر نوروز همه آنچه خوب است و یادگار فرهنگ و تمدن ایرانی است در آن موجود است. از این رو بستهای است برای شناساندن ایران به جهان و در کل نوروز بسیار مثبت ارزیابی میشود.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ایرانی را چنین توصیف کرد: ماندگاری نوروز در بین ما ایرانیان به این جهت است که حتی پس از حمله اعراب به ایران وقتی که اعراب مسلمان دیدند که در درون آداب و رسوم پیش از نوروز ، نوروز، و پس از نوروز هیچ یک از عناصر الحادی دیده نمیشود و همهاش عناصر وحدانی است ، چونکه ایران زمین سرزمین بتپرستی نبوده و همیشه سرزمین یکتاپرستی بوده است.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: از این جهت مراسم و آئینهایی که ایرانیان باستان برگزار میکردند همه اینها به نوعی سپاس به درگاه یزدان بوده و عناصر الحادی و بتپرستی در آن نبودهاند. به جهت همین مطابقتهای ارزشهای آئین ایرانی با ارزشها و آئین های اسلامی است که نوروز ماندگار شده است و امید این است که تا هزارههای دیگر هم ماندگار باشد.
امیر احمدیان در مورد اینکه نوروز تاچه اندازه میتواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد؟ نیز گفت: طبیعی است که هر آئینی که در هر کشوری برگزار میشود برخاسته از فرهنگ و طرز تفکر و اندیشه های مردمان آن فرهنگ است که در آن سرزمین زندگی میکنند. از این رو نوروز به عنوان نماد ایرانی شناخته میشود. به جهت اینکه بار معنایی آن برخاسته از فرهنگ و تمدن ایرانی است که در آن همه آنچه که خوب است موجود است.
این کارشناس مسائل حوزه آسیای مرکزی و قفقاز خاطرنشان کرد: نوروز نمادی است که برای دوستی همه مردم جهان با یکدیگر است؛ نمادی است که در آن همه روحیات و اندیشههای انسانی موج میزنند. پرداختن به طبیعت و نوزایی و نوشدن خود و طبیعت و همچنین کمک به تنگ دستان و تهی دستان و همچنین دیدار از بیماران و بازدید و یادکردن از بزرگان همه اینها نمادهای نوروزی هستند که نشانگر روح و روحیه ایرانی هستند.
نوروز اساس هویت ملی ایرانیان است
دکترسید محمد ثقفی درباره جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: نوروز در فرهنگ ما ایرانیان یک سرفصل تاریخی است که اساس هویت ملی با آن رقم می خورد . سال ما با نوروز تعیین می شود . نوروز از ایران باستان در فرهنگ ایرانیان وجود داشته است.
وی افزود: بنابراین نوروز برای جامعه ما یک حالت امیدبخشی دارد، چنانچه در دعای سال می خوانیم تحول فرهنگی سبب می شود ما همانطور که نوروز را به رسمیت شناختیم به نام امید نیک، فال نیک در زندگی امان در سال آینده دارد.
استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما را چنین توصیف کرد: دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما این است که ایرانیان هویت ملی خود را در طول تاریخ حفظ کردند و هرگاه اگر یک فرهنگ خارجی بر ایرانیان مسلط شده ایرانیان آن فرهنگ خاص ملی خود را که از دوره باستان و نشان هویت آنها بوده را حفظ کردند .بعد از اسلام هم ایرانیان شایستگی مدیریتی ، علمی و فرهنگی در تمدن اسلامی از خود نشان دادند و به نوعی خود اجتماعی را اثبات کردند.
ثقفی در مورد اینکه نوروز تا چه اندازه می تواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد، نیز گفت: نماد روحیه ایرانی یک فصلی نیست که بگوییم نماد، روحیه ایرانی را باید در طول تاریخ حیات اجتماعی ایرانیان بدست آورد. فردوسی روحیات ایرانی را در اشعارش آورده است. ایرانیان خوش مدیریت و خوش فرهنگ هستند و امید به آینده دارند یعنی این هنر را دارند که با مشکلات بزرگی در جامعه ایرانی که مواجه شدند با تدبیر اجتماعی خود آن مشکل اجتماعی را حل کردند.
آئینهای نوروزی آمیخته با فطرت انسانیاند
دکتر علی اصغر محکی در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: نوروز به عنوان یک سنت آئینی باستان جایگاه ویژهای نزد ایرانیان دارد و امروزه ایرانیان از هر نژاد و مذهبی آئین نوروز را به عنوان یک نماد فرهنگی باستان که دربرگیرنده پاکی و طهارت روح و رفتن به استقبال بهاری عاری از زشتی و پلیدی است پاس و گرامی میدارند.
سردبیر و مدیرمسئول روزنامه همشهری دلیل ماندگار نوروز در فرهنگ ما را چنین عنوان کرد: مهمترین دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما آمیخته بودن آئینهای نوروزی با فطرت انسانی است و همچنین همزمانی نو شدن طبیعت با نوشدن انسان است که در نوروز مورد تأکید قرار گرفته است.
این محقق و پژوهشگر درمورد اینکه نوروز تا چه اندازه میتواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد ؟ نیز گفت: نوروز بهعنوان بزرگترین نماد فرهنگی بیانگر ویژگیهای تمام و کمال ایرانی اصیل و ایرانی پاک سرشت است. این واقعه طبیعی بهار و نوشدن طبیعت از آنجا که ریشه در باور و اعتقادات ایرانی دارد و به تأثیر طبیعت و روح و لطافت طبع انسانی داشته است میتوان گفت بیانگر تمام و کمال اعتقاد و باور ایرانیان به اهمیت نوشدن و وارستن از زشتیها و پلیدیهاست.
نوروز بنیادیترین شکل هویت ایرانی است
دکتر محمدرضا ابویی مهریزی درباره جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: فرهنگ ایرانی مبتنی بر برخی مؤلفههای مهم و برجسته است. میتوان گفت این مؤلفهها منحصر به جامعه ایرانی است و درواقع ازجمله نمودهای خلاقیت فرهنگ و اندیشه باور ایرانی است که میتوانیم به برخی از آنها مانند زبان و ادب فارسی، داستانهای حماسی ایران که در قالب داستانهایی چون شاهنامه تدوین شدهاند اشاره کنیم.
وی افزود: یکی دیگر از آنها همان تقویم ایرانی یا به عبارتی دیگر نوروز است که ما میتوانیم آن را به عنوان یک نوع تقویم علمی به حساب آوریم. این تقویم مبتنی بر ارزشهای فرهنگی و حکمت است چنانچه به اذعان بسیاری از دانشمندان و متفکران دنیای امروز بهخصوص آنها که در باب گاهشماری و تقویم کار کردهاند این ابداعی کمنظیر به حساب میآید.
این استاد دانشگاه پیام نور در مورد دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: نوروز از مؤلفههای اصلی فرهنگ و شخصیت ایرانی است. اگر توجه کنیم به عناصر عمده دخیل در فرهنگ و هویت ایرانی که ایرانی را در میان مردم دنیا و ملل جهان به شکلی خاص مشخص و متمایز کرده یکی از این مؤلفهها و عناصر نوروز است؛ نوروزی که متکی بر فرهنگ و اندیشه ایران باستان و قدیم است.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: با وجود اینکه اسلام از 1400 سال پیش وارد ایران شد و خود را بهعنوان یکی از عناصر اصلی هویت ما تعریف میکند مؤلفههای ایرانی پیش از اسلام از جمله نوروز از بین نرفته و کماکان به حیات درخشان خود ادامه میدهند.
نوروز بیانگر روحیه شاداب و سرزنده ایرانی اسلامی است
دکتر منوچهر صانعی دره بیدی در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: فرهنگ ایرانی فرهنگ جشن و شادی و شادمانی است. ایرانیان در 12 ماه سال در هر ماهی یک روزش را جشن می گرفتند فقط فوت و کشته شدن سیاوش به دست افراسیاب را یک روز عزاداری می کردند و بقیه سال خوش بودند. این جشن نوروز در کنار جشنهای متعدد دیگر سابقه ای بسیار قدیمی است و حکایت از نشاط و شادمانی و روحیه سازنده و سرزنده ایرانی دارد.
وی با یادآوری اینکه سازمان ملل این روز را به عنوان یک روز بین المللی در بین همه کشورها پذیرفته، افزود: تاجیکستان، ترکیه، افغانستان و پاکستان که جزو ایران قدیم بودند نوروز را جشن می گیرند. این است که نوروز یکی از جشنهای اصیل ایرانی است و در کنار جشن مهرگان و جشن سده که متأسفانه آنها فراموش شده و امید است که ایرانیان کم کم آنها را نیز زنده و شاد زندگی کنند .
این استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی در مورد دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما گفت: دلیل باید روحیه پرنشاط ایرانی باشد. کسانی که یک کمی تاریخ ایران را خوانده باشند می دانند که مصیبتهای وحشتناکی از قبیل حمله مغول و حمله اسکندر و دیگر حملاتی که به این کشور شد شاید هر کشور یا ملتی دیگری که بود به کلی متلاشی شده بود.
صانعی دره بیدی افزود: به دلیل همین نشاط و امید به زندگی که در روحیه ما ایرانیان است ضمن اینکه تعداد زیادی از این جشنها به دست فراموشی سپرده شده خوشبختانه نوروز باقی مانده است و دلیل ماندگاری نوروز همین شادی و نشاط و سرزندگی روحیه ایرانی است.
معانی ژرف نوروز راز ماندگاری آن هستند
عبدالعلی دستغیب در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی اظهار کرد: نوروز همانطور که از اسمش پیداست یعنی روز نو . ایرانیان باستان وقتی سال تحویل میشد و اعتدال روز و شب دست میداد جشن میگرفتند و در تقویم باستانی گفتهاند تعیین روز اول سال که ماه اسفند به فروردین تبدیل میشود و درواقع آغاز تازه ای برای سال است به جمشید نسبت دادهاند. به هرحال این مطلب که انتساب به جمشید داده شده کار دانشمندان و منجمان بوده است.
وی افزود: ایرانیان باستان در تدوین تاریخ و تقویم آن محاسبات دقیقی داشتهاند که بعداً ابوریحان بیرونی آن را از سر گرفت و در دوره سلجوقیان هم خیام و سایر دانشمندان به دلیل روزهای کبیسه سال این تقویم را اصلاح کردند. به هرحال نوروز سرآغاز روز، فصل، و سالی جدید است و برای ایرانیان ازچند هزارسال پیش تا حالا معنی خوب زیستن و آغاز زندگی بهتر را داشته است.
این مترجم آثار ادبی و فلسفی دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما را چنین توصیف کرد: کشورهایی که دارای پیشینه زیاد هستند دارای حافظه قومی هستند و آئینهای خودشان را نگه میدارند. بعضی از این آئینها دراثر دگرگونیهای تاریخی و تغییرات اجتماعی از رونق میافتند و دلیل وجودیشان را از دست میدهند. ولی برخی از آئینها به دلیل اینکه به زندگی انسانها نزدیکتر است و آنها را به بهزیستن کمک میکند اینها به صورت گوناگون حفظ میشود .
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: ایرانیان جشنهای زیادی داشتهاند؛ جشن مهرگان، سده، اردیبهشتگان و دیگر جشنهایی که در آغاز هرماه میگرفتهاند ولی امروز به مرور زمان از رونق افتاده و فقط در تقویمها و کتابها یادی از آنها میشود. اما نوروز آنقدر مهم بوده است که حتی پس از اسلام در میان خلفای اموی و عباسی هم در کاخهایشان این جشنها برگزار میشده است. عشایر و روستائیان هم به استقبال نوروز میرفتند.
این محقق حوزه ادبیات و فلسفه خاطر نشان کرد: چیزی که در نوروز معروف است خانه تکانی است یعنی نه فقط خانه باید تمیز بشود و چیزهای قدیمی دور ریخته شود و لباس نو بپوشند بلکه باید افکار و عادات کهنه و قدیمی و خرافه هم کنار گذاشته شود . در اقوام و کشورهای دیگرهم چنین آئین هایی وجود داشته است ولی ایرانیان سعی کردند این جشنها را حفظ کنند و تا کنون نوروز حفظ شده و امید داریم که بعد از این هم حفظ بشود.
دستغیب درباره اینکه نوروز تاچه اندازه می تواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد؟ نیز گفت: ایرانیها در طول تاریخ یک روش خاصی داشتهاند که آنها را از اقوام دیگر جدا میکرده و الان هم کم و بیش این آئینها وجود دارد. وقتی شخصی کارش را خوب انجام بدهد به دیگران دروغ نگوید پاکیزگی را رعایت کند به دیگران محبت و کمک کند و در فعالیتهای اجتماعی شرکت کند، طبعاً زندگیش بهتر میشود. این صفات فقط در نوروز نیست یکی از صفات مهم ایرانیان همین مهماننوازی بوده است.
وی افزود: احترام به آب و آتش و خورشید و گل و گیاه و اینها بوده است. در دین زرتشت درخت کاشتن و حفظ درخت پاداش نکو در دنیای مینوی داشته و نه فقط در دنیای مادی منفعت دارد. بنابراین همه اینها جنبه مثبت دارد و ما را از کاهلی و کجاندیشی و نامهربانی دور میکند و سال جدید به خانه هم میروند و دیدارها را تازه میکنند و کدورتها و اختلافات را کنار میگذارند .
نوروز نماد یکتاپرستی ایرانیان است
دکتر امیر آشفته تهرانی درباره جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: ایرانیها این روز را که مصادف با اول بهارگرفتهاند گرامی میدارند. بنابراین واقعاً در نوروز باید لباس نو پوشید، شیرینی خورد، عیدی داد و عیدی گرفت و این روز را به این ترتیب گرامی داشت.
این استاد جامعهشناسی دانشگاه آزاد دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما را نیز چنین توصیف کرد: دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما این است که هم با فصل عوض می شود و هم هوا عوض می شود و هم اخلاق و رفتار عوض میشود. می گویند حالا که دیگر یکسال گذشت در امسال که از امروز شروع میشود با مردم آشتی باش و به آنها نیکی و خدمت کن و تا میتوانی به کشورت خدمت کن و دوستش بدارو و یکی دیگر از دلایل ماندگاری نوروز این است که ایرانی است و رنگ ایرانی دارد. ما هرچه را رنگ ایرانی داشته باشد باید گرامی بداریم و عزیز بشماریم.
این محقق و پژوهشگر درمورد اینکه نوروز تا چه اندازه میتواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد؟ نیز گفت: نوروز از لحاظ تاریخی برای ایرانیان فقط تغییر فصل و از لحاظ طبیعت نیست، زیرا ایرانی طبیعت پرست نیست ایرانی یکتا پرست است. زمانی زردشت را گرامی میداشت و به خداوند می گفت اهورامزدا حالا به خداوند می گوید الله . این مفاهیم همه اش یکی است و بخاطر اینکه ایران سرزمین ماست و ایران را گرامی می داریم آنچه که مربوط به سرزمین ماست آنها را هم گرامی میداریم.
خاستگاه نوروز تأکیدی بر تجدید حیات است
دکتر مهدی محبتی در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: نوروز یکی از مهمترین و دیرینهترین مراسم فرهنگی و آئینی ایران است که از قدیم الایام ایرانیان با این عید شادی میکردند و به نشاط میپرداختند و با آمدن سال نو جشن میگرفتند. شاید بتوان گفت اوج ذوق ایرانی در نوروز نمایان است که چنین زیبا و در بهترین موقع سال انتخاب شده است .
این پژوهشگر و استاد در مورد دلیل ماندگاری نوروز اظهار داشت: یکی از دلایل هماهنگی با فطرت انسانی است که در ذات هر آدمی میل به نو شدن و تغییر وجود دارد و دیگر اینکه نوروز در واقع یک بعثت دوباره طبیعت است یک جور زندگی مجدد همه گیاهان و حیوانات است که از درون خود به بیرون هجرت میکنند و رستاخیز نو شدن خودشان را جشن میگیرند.
محبتی تأکید کرد: دلیل ماندگاری نوروز همین هماهنگی جنبه های بیرون و درون است که بسیار آن را زیبا و ماندگار می کند.
این محقق حوزه ادبیات و فلسفه در مورد اینکه نوروز تا چه اندازه میتواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد، اظهار داشت: نوروز از جهات بسیاری میتواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد. یکی این حرکت نرم نرمی که فرهنگ و روحیه ایرانی دارد در حقیقت ادامه آن فرهنگ باستانی است که هیچ موقع با تغییر تند و اصلاً با افراطگرایی هماهنگی ندارد. نوروز چون ذاتاً یک امر تدریجی تکاملی است بسیار با روحیه ایرانی هماهنگی دارد.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: دیگر اینکه نوروز از این جهت مظهر روحیه ایرانی است که در عمق فردیت خود یک شکوفایی دارد که آرام آرام پس از زمستان خود را نشان میدهد. علاوه بر این، نوروز چون با طبیعت و آسمان و خورشید و دریا پیوند دیرینه دارد بسیار میتواند نماد و گویای فرهنگ و روحیه مردم ایران باشد.
نوروز را باید متکی بر اراده معطوف به زمان درک کرد
دکتر محمد ضیمران در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: روز اول فروردین که رسیدن آفتاب است به نقطه حمل ، ابتدای بهار است و این را نوروز میگویند و به معنی روز نو است. معمولاً دونوع نوروز وجود دارد یکی نوروز عامه و دیگری نوروز خاصه . نوروز عامه روز اول فروردین است که آمدن آفتاب به نقطه حمل است و رسیدن او به نقطه اول بهار است.
وی افزود: بعضیها گفتند خداوند متعال در این روز عالم را آفریده و هر هفت کوکب در اوج تدبیر بودند و برجها همه در نقطه اول حمل بودند و در این روز حکم شد که آدم (ع) را خلق کردند. بنابراین این روز را نوروز میگویند. بعضی دیگر در اساطیر میگویند که جمشید که او اول جم نام داشته، سیر در عالم می کرد و چون به آذربایجان رسید فرمود تخت مرصعی برجای بلندی رو به جانب مشرق بگذارند و تاج مرصعی بر سر نهاد و بر آن تخت نشست و همینکه آفتاب طلوع کرد و پرتو آفتاب به آن تاج و تخت افتاد شعاعی در غایت روشنی ظاهر شد و مردم از آن شاد شدند و گفتند این نوروز است.
این استاد فلسفه هنر دانشگاه هنر دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما را چنین توصیف کرد: یکی این است که ما را با ریشه های خودمان، ریشههای تاریخی، ریشه های فرهنگی مرتبط میکند. از همه مهمتر این است که اول روزی است که بهار یعنی فصل گل و شکوفایی و زندگی شروع میشود. ایرانی ها از دیرباز سعی میکردند در این روز خودشان را نو کنند. تمام افکار پوسیده و افکاری که ناراحتی ایجاد می کرده از خودشان دور میکرده و فصل تازهای در زندگی آغاز میکردند.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: دوجشن در فرهنگ ایرانیان اهمیت زیادی داشته، یکی نوروز است و دیگری جشن مهرگان بوده . درواقع ایرانیان قدیم این دو جشن را مبنای فرهنگ خودشان میدانستند. در عین حال یادمان باشد بحث نوروز بحث زمانبندی است یعنی اراده معطوف به زمان در اندیشه ایرانی همواره تاریخ دیرینی دارد. به همین دلیل ایرانیان این مبدأهای مهم تاریخی مثل مهرگان و نوروز را در تقویم زندگی خودشان مبنا قرار داده و زندگی را تازه میکردند.
ضیمران درباره اینکه نوروز تا چه اندازه می تواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد؟ اظهار داشت: این سؤال برمی گردد به سؤالهای قبلی ، در اکثر دوران تاریخ حتی در تاریکترین لحظات تاریخ ایران از جمله حمله مغول به ایران، ایرانیان با تمام بدبختی و فاجعههایی که برایشان اتفاق افتاد عید را فراموش نکردند . در واقع عید را ملاک شروع و آغاز یک زندگی نو قلمداد کردند. راز دوام و بقای فرهنگی ایرانیان در همین نکته ، نهفته است نه در نوروز ، بلکه در این نگاه به روز و روزگار نو فصل جدید در زندگی در فعالیت ها و در کل مسیر حق.
نوروز فرصتی استثنایی برای ارتباط با طبیعت است
دکتر اسماعیل کهرم در مورد جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی گفت: در فرهنگ ایران آنطور که مطالعه شده مردم نوروز را به عنوان جشن بهار و جشن طبیعت برگزار میکردند. تصور کنید یک خانوادهای که دهقان، کشاورز، یا دامدار است، اینها در تمام مدت زمستان در داخل چهاردیواری بودند و با تغییر فصل با شکوفا شدن درختان با بالا رفتن درجه حرارت، ازدیاد طول روز یک مرتبه تمام طبیعت به زندگی بازمیگشت.
وی افزود: یک مرتبه تحول ایجاد میشود و طبیعت زنده میشود. حتی در سطح بدن ما رشد موها ناخن ها و طراوت پوست احساس میشود. بنابراین، این طبیعت بوده که وقت نوروز را تعیین کرده منتها ایرانیان باهوش بودند و این را دریافتند در حالیکه کشورهای دیگرازکنارش گذشتند یعنی متوجه انقلاب در طبیعت نشدند. بنابراین در طول نوروز ما زنده شدن طبیعت را جشن میگیریم. این موضوع ما را متوجه حفظ محیط زیست میکند و متوجه لزوم پرداختن به طبیعت میکند و احترام به این مادر، آن چیزی که اکنون فراموش شده است.
این استاد دانشگاه تهران در ادامه تصریح کرد: ما نوروز را جشن میگیریم منتها به عوامل تشکیل دهنده طبیعت احترام نمیگذاریم به آب و خاک احترام نمیگذاریم و هوا را آلوده میکنیم. شما حساب کنید که بر سر سفره هفت سین غیراز سکه که اخیراً باب شده همهشان زندهاند بهخصوص ?